Khi nhắc đến Studio Ghibli, gần như theo bản năng người ta sẽ nghĩ ngay đến những cái tên đình đám như Spirited Away (Vùng Đất Linh Hồn), Princess Mononoke (Công Chúa Mononoke) hay Howl’s Moving Castle (Lâu Đài Di Động Của Howl). Đây không thể phủ nhận là những tác phẩm điện ảnh xuất sắc, tràn đầy phép thuật và mang đến những hình ảnh khó quên. Tuy nhiên, với vai trò là một chuyên gia am hiểu về Anime và Ghibli, tôi nhận thấy rằng còn nhiều tác phẩm khác của Ghibli, giàu cảm xúc và mang tính chiêm nghiệm sâu sắc, lại chưa nhận được sự chú ý xứng đáng chỉ vì hào quang của những cái tên nổi tiếng hơn.
Nói cách khác, một số tác phẩm của Ghibli thường bị lãng quên vì chúng có thể không chứa đựng những chuyến phiêu lưu vĩ đại, những sinh vật kỳ ảo, hoặc đòi hỏi người xem một cách tiếp cận khác biệt. Nếu bạn chỉ mới chìm đắm trong những bộ phim phổ biến hay mang tính biểu tượng hơn, có thể bạn đã bỏ lỡ những “viên ngọc ẩn” thực sự của studio này.
Dưới đây là danh sách 7 bộ phim ít được đánh giá đúng mức của Studio Ghibli mà bạn nên khám phá.
7. Khi Marnie Ở Đó (When Marnie Was There)
Sức mạnh của một tình bạn chân thành
Câu chuyện xoay quanh Anna, một cô bé 12 tuổi mắc bệnh hen suyễn và được gửi về sống với người thân ở một thị trấn ven biển nông thôn để tĩnh dưỡng. Trong thời gian ở đây, Anna khám phá một căn biệt thự cũ bên đầm lầy, nơi cô gặp Marnie, một cô gái sống trong biệt thự đó.
Anna và Marnie, hai nhân vật chính trong phim Ghibli Khi Marnie Ở Đó
Một tình bạn tưởng chừng không thể xảy ra bắt đầu nảy nở giữa Anna và Marnie, dần dần phát triển thành một mối liên kết sâu sắc. Bộ phim khám phá các chủ đề về sự cô đơn, mất mát, bị bỏ rơi và quá trình chữa lành cảm xúc. Tác phẩm xử lý nỗi đau tinh thần một cách tinh tế, xem đó là điều cần được thừa nhận chứ không phải né tránh, điều này khiến bộ phim đọng lại trong tâm trí người xem rất lâu sau khi kết thúc.
Phim ra mắt năm 2014 và dù được khen ngợi về câu chuyện tuyệt vời, nó chưa bao giờ đạt được sự phổ biến toàn cầu như Totoro hay Spirited Away. Thành thật mà nói, tôi nghĩ bộ phim này bị đánh giá thấp vì nó không giống với những gì mọi người mong đợi từ một bộ phim Ghibli – không có sinh vật kỳ ảo như Totoro hay thế giới giả tưởng như trong Howl’s Moving Castle.
6. Chuyện Công Chúa Kaguya (The Tale Of The Princess Kaguya)
Thế giới định nghĩa nàng, chỉ để rồi đánh mất nàng hoàn toàn
Bộ phim là bản chuyển thể từ truyện cổ tích Nhật Bản Taketori Monogatari (Ông Lão Đốn Tre). Câu chuyện tập trung vào một cô bé tí hon tỏa sáng được tìm thấy bên trong thân cây tre bởi một ông lão đốn tre. Ông và vợ nuôi dưỡng cô bé ở vùng quê như con gái ruột và gọi cô là Công Chúa.
Hình ảnh Công chúa Kaguya, nhân vật từ truyện cổ tích Nhật Bản trong phim Ghibli cùng tên
Công Chúa yêu thích cuộc sống giản dị ở vùng quê, nhưng ông lão đốn tre quyết định nuôi dạy cô như một công chúa quý tộc thực thụ với tên gọi chính thức là ‘Công Chúa Kaguya’ ở thành phố. Tuy nhiên, nàng đấu tranh với danh tính của mình và nỗi nhớ khôn nguôi về cuộc sống cũ cùng những người bạn ở vùng quê mà nàng phải từ bỏ để đến với cuộc sống mới.
Cuối cùng, nàng bị gọi trở về mặt trăng nơi nàng đã đến, nhưng sự ra đi của nàng để lại một nỗi buồn man mác. Kaguya tìm thấy niềm vui và hạnh phúc trong cuộc sống giản dị ở vùng quê, chứ không phải trong sự giàu sang và quý phái bị áp đặt. Câu chuyện phê phán cách áp lực xã hội và tham vọng vật chất có thể đánh cắp niềm vui và bản sắc của con người.
5. Gió Nổi (The Wind Rises)
Người mơ mộng xây dựng cho chiến tranh
The Wind Rises của Hayao Miyazaki là câu chuyện hư cấu về cuộc đời của Jiro Horikoshi, một kỹ sư tài năng người Nhật Bản, người mơ ước chế tạo những chiếc máy bay tuyệt đẹp. Tuy nhiên, những thiết kế của ông đã trở thành công cụ chiến tranh trong Thế chiến thứ hai.
Kỹ sư Jiro Horikoshi trong phim Gió Nổi của đạo diễn Hayao Miyazaki
Nỗi day dứt của bộ phim nằm ở chỗ giấc mơ tạo ra những cỗ máy tuyệt đẹp của Jiro lại kết thúc bằng việc tạo ra những chiếc máy bay chiến tranh được sử dụng trong Thế chiến thứ hai. Đến cuối phim, ông chỉ còn lại thành công nhưng không có niềm vui, chỉ còn ký ức về đống đổ nát mà ước mơ của ông đã gây ra.
Một lý do khiến bộ phim này vẫn ít được đánh giá cao là cách xử lý nhẹ nhàng đối với tham vọng quân sự của Nhật Bản, điều này gây ra một số cáo buộc về việc “tẩy trắng” lịch sử. Đối với tôi, bộ phim không chỉ nói về hàng không hay tình yêu, mà còn về sự hối tiếc. Jiro là một người theo đuổi vẻ đẹp của ước mơ mình trong một thời đại chỉ khao khát chiến tranh, và Miyazaki đã lột tả hoàn hảo bản chất đó.
4. Nausicaä của Thung Lũng Gió (Nausicaa of The Valley of the Wind)
Một thế giới bị nhiễm độc
Đây là một trong những tác phẩm đầu tay của Hayao Miyazaki, lấy bối cảnh một thế giới hậu tận thế, bị nhiễm độc bởi chiến tranh và ô nhiễm. Công chúa Nausicaä của Thung Lũng Gió tìm cách hiểu khu rừng độc hại để có thể phục hồi sự hòa hợp giữa thiên nhiên và nhân loại.
Nausicaa, nữ anh hùng trong phim Nausicaä của Thung Lũng Gió
Bộ phim có một nữ chính mạnh mẽ, và trong một thể loại mà các nhân vật nữ thường bị vẽ vời hoặc quá cố gắng để chứng tỏ bản thân, Nausicaä là một nữ chính có năng lực thực sự. Hơn nữa, bộ phim được làm trước khi Studio Ghibli được thành lập, nên nó thường bị loại khỏi các cuộc thảo luận về những tác phẩm vĩ đại của Ghibli.
Ngoài ra, những người xem quen với sự lộng lẫy về hình ảnh của các phim như Princess Mononoke hay Spirited Away có thể cảm thấy Nausicaä trông lỗi thời về mặt hình ảnh, trừ khi họ nhìn sâu hơn để thấy nền tảng chủ đề của bộ phim, như thông điệp phản chiến và bảo tồn thiên nhiên mà nó truyền tải.
3. Gia Đình Yamada (My Neighbors The Yamadas)
Một câu chuyện lát cắt cuộc sống về gia đình không hoàn hảo
My Neighbors the Yamadas là một loạt các phân đoạn ngắn với các tập phim kết nối lỏng lẻo từ cuộc sống hàng ngày của gia đình Yamada. Mỗi phân đoạn trong ngôi nhà của gia đình Yamada ghi lại những vấn đề gia đình rất đời thường mà ai cũng có thể đồng cảm, như tranh giành điều khiển TV, hiểu lầm hay vật lộn với công việc nhà. Theo một cách nào đó, nó gợi nhớ cho tôi về chính ngôi nhà của mình, với tất cả sự không hoàn hảo đáng yêu.
Gia đình Yamada trong bộ phim lát cắt cuộc sống My Neighbors The Yamadas
Điều khiến tôi yêu thích bộ phim này là cảm giác chân thật và gần gũi mà nó mang lại mà không cần phải cố gắng gượng ép. Nó làm tôi nghĩ về cách gia đình tôi vẫn thường như vậy, những hiểu lầm rồi biến thành tiếng cười, và những ký ức tuổi thơ chỉ có ý nghĩa khi bạn trưởng thành.
Câu chuyện về gia đình Yamada của Isao Takahata không có sự hoành tráng về hình ảnh như nhiều bộ phim Ghibli khác, nhưng phong cách nghệ thuật độc đáo của nó lại mang đến cảm giác ấm cúng, thân thuộc. Bộ phim càng có thêm ý nghĩa khi bạn sống nhiều hơn, và thành thật mà nói, tôi nghĩ đó là lý do tại sao tôi trân trọng nó bây giờ hơn cả lần đầu xem.
2. Ngọn Đồi Hoa Anh Túc (From Up on Poppy Hill)
Lời ngợi ca sự kiên cường
Bộ phim lấy bối cảnh Yokohama năm 1963, kể về Umi Matsuzaki, một nữ sinh trung học đang đau buồn vì mất cha, và mối quan hệ của cô với Shun Kazama. Umi cùng Shun tham gia chiến dịch ngăn chặn việc phá dỡ khu nhà câu lạc bộ của trường.
Umi Matsuzaki và Shun Kazama, hai nhân vật chính trong phim Ghibli Ngọn Đồi Hoa Anh Túc
Trong quá trình đó, mối quan hệ mới chớm nở của họ dẫn đến những bí mật gia đình bất ngờ, và họ cùng nhau tìm cách vượt qua tình yêu tuổi trẻ đầy thử thách. Bộ phim khắc họa tuyệt đẹp cách Umi và Shun cố gắng gìn giữ tuổi trẻ của mình, và bằng cách đó, họ tự giải thoát khỏi gánh nặng của những bí mật gia đình và nỗi đau mất mát chưa được hóa giải.
Tuy nhiên, Ngọn Đồi Hoa Anh Túc chưa bao giờ trở nên nổi tiếng như các bộ phim Ghibli khác vì nó rất “Nhật Bản” và không hề né tránh điều đó. Mọi thứ, từ bối cảnh thời hậu chiến đến hoạt động sinh viên, các sắc thái văn hóa và nghĩa vụ gia đình, đều nói trực tiếp về quá trình phục hồi của Nhật Bản sau Thế chiến thứ hai.
1. Sóng Biển (Ocean Waves)
Nhìn lại tình yêu mà ta đã không hiểu khi xưa
Taku Morisaki hồi tưởng lại những năm tháng trung học, khi anh vướng vào mối quan hệ phức tạp với một nữ sinh chuyển trường tên là Rikako. Bộ phim khám phá sự bối rối cảm xúc của tuổi mới lớn, những tình bạn rạn nứt và những mối liên kết chưa được giải quyết.
Taku Morisaki và Rikako Muto trong phim Sóng Biển, kể về mối quan hệ phức tạp tuổi học trò
Đây là một trong số ít bộ phim Ghibli không thu hút tôi ngay lập tức, nhưng theo thời gian và khi xem lại lần thứ hai, tôi nhận ra nó chân thật đến mức nào. Có lẽ người hâm mộ Ghibli không đánh giá cao nó vì câu chuyện có vẻ quá chậm hoặc bình thường.
Tuy nhiên, nếu bạn đã từng nhìn lại một người nào đó khiến bạn bực bội, bối rối, hoặc khuấy động bạn theo những cách mà bạn không thể hiểu được khi đó, thì bộ phim này chính là dành cho bạn.
Kết luận
Studio Ghibli đã mang đến cho thế giới vô số kiệt tác điện ảnh, nhưng không phải tất cả đều nhận được sự công nhận xứng đáng. Danh sách 7 bộ phim “ít được biết đến” này đại diện cho những khía cạnh sâu sắc, giàu cảm xúc và mang tính nhân văn mà Ghibli luôn xuất sắc thể hiện. Từ tình bạn chữa lành, sự đấu tranh với bản sắc, nỗi hối tiếc trước hậu quả chiến tranh, thông điệp về môi trường, câu chuyện đời thường ấm áp, cho đến những rung động phức tạp của tuổi mới lớn, mỗi bộ phim đều là một “viên ngọc ẩn” chờ đợi được khám phá.
Nếu bạn là một fan của Studio Ghibli, đừng ngần ngại tìm xem những tác phẩm này. Chúng có thể không có những sinh vật huyền bí hay thế giới giả tưởng rực rỡ như các phim bom tấn, nhưng chắc chắn sẽ chạm đến trái tim bạn bằng câu chuyện chân thực và ý nghĩa sâu sắc, mang đến một góc nhìn mới mẻ về tài năng kể chuyện bậc thầy của Ghibli.
Tài liệu tham khảo:
- Bài viết gốc: 7 Underrated Studio Ghibli Movies That Deserve More Attention trên Dualshockers
