Trong vai trò của một Dungeon Master (DM) kỳ cựu, việc duy trì sự hấp dẫn và mới mẻ cho các chiến dịch Dungeons & Dragons (D&D) đôi khi là một thách thức không nhỏ. Khi một chiến dịch kéo dài, nguy cơ sa vào lối mòn và sự lặp lại là điều khó tránh khỏi, dẫn đến cảm giác nhàm chán cho cả người chơi và DM. Tuy nhiên, tình trạng này không nhất thiết phải kéo dài. Có rất nhiều phương pháp để “làm mới” trải nghiệm D&D, và một trong những cách hiệu quả nhất là thay đổi các quy tắc cốt lõi của trò chơi hoặc thế giới mà chiến dịch đang diễn ra. Thậm chí, việc này có thể được triển khai ngay giữa một chiến dịch đang diễn ra để tạo đột phá. Nếu bạn đang tìm kiếm những ý tưởng để thổi luồng gió mới vào chiến dịch tiếp theo, hoặc muốn thử thách nhóm của mình theo một cách chưa từng có, dưới đây là 10 biến thể luật chơi D&D độc đáo mà bạn có thể cân nhắc áp dụng. Những thay đổi này không chỉ tăng cường độ khó mà còn mở ra những chiều sâu chiến thuật và kể chuyện mới, định hình lại cách người chơi tiếp cận từng thử thách trong thế giới D&D.
Hoàn Toàn Không Có Phép Thuật: Thử Thách Sinh Tồn Tối Thượng
Một quy tắc biến thể khá phổ biến được các DM áp dụng khi khởi động các chiến dịch hướng đến yếu tố sinh tồn hoặc mang tính “thực tế” hơn. Theo quy tắc này, toàn bộ chiến dịch sẽ không cho phép bất kỳ hình thức phép thuật nào tồn tại. Điều này có nghĩa là các lớp nhân vật sử dụng phép thuật (spellcasting classes), cuộn phép (spell scrolls), hay bất kỳ dạng vật phẩm hoặc khả năng ma thuật nào đều bị cấm hoàn toàn.
Nghe có vẻ khắc nghiệt và mang tính trừng phạt, nhưng bạn hoàn toàn có thể điều chỉnh các lớp nhân vật hiện có để loại bỏ yếu tố phép thuật. Ví dụ, một Cleric có thể được “reskin” thành một bác sĩ y học, tập trung vào khả năng chữa trị phi ma thuật và kiến thức về y học. Điều này vẫn duy trì một mức độ linh hoạt nhất định, cho phép người chơi khám phá các khía cạnh khác của nhân vật và tập trung vào những kỹ năng thực chiến, sự khéo léo và tư duy chiến thuật mà không cần đến sự hỗ trợ của phép thuật. Quy tắc này buộc người chơi phải suy nghĩ sáng tạo hơn trong việc giải quyết các vấn đề và đối mặt với thách thức.
Ba pháp sư từ bối cảnh Greyhawk trong Dungeons & Dragons chuẩn bị đối đầu.
Phép Thuật Đánh Đổi Bằng HP: Khi Sức Mạnh Tối Thượng Có Giá
Đây là một cơ chế thú vị thường thấy trong các one-shot nhưng hoàn toàn có thể áp dụng cho một chiến dịch dài hơi. Cốt lõi của quy tắc này là người chơi có thể thi triển phép thuật, nhưng thay vì tiêu hao spell slots, họ sẽ mất điểm HP. Để triển khai thành công, DM và người chơi cần phối hợp để xác định mức chi phí HP hợp lý cho từng phép.
Bạn có thể thiết lập một hệ thống dựa trên cấp độ của spell slot, với một tỷ lệ HP nhất định được yêu cầu. Hoặc, cả nhóm có thể cùng nhau quyết định chi phí HP của từng phép dựa trên cấp độ của người chơi và độ khó của kẻ thù (challenge rating). Bất kể phương pháp nào, việc sử dụng HP để thi triển phép thuật sẽ tăng đáng kể tính thử thách trong chiến đấu, đặc biệt đối với những người chơi cấp cao. Nó buộc người dùng phép phải quản lý tài nguyên một cách cẩn trọng hơn, cân nhắc giữa việc gây sát thương/hiệu ứng mạnh mẽ và rủi ro tự gây tổn thương cho bản thân.
Một pháp sư đang niệm chú Mind Sliver nhắm vào kẻ địch trong D&D.
Không Có Vật Phẩm Ma Thuật: Khuyến Khích Sự Sáng Tạo Và Giá Trị Của Vàng
Tương tự như quy tắc cấm phép thuật, bạn có thể áp dụng quy định loại bỏ hoàn toàn vật phẩm ma thuật (magic items) khỏi chiến dịch. Điều này có phần “dễ thở” hơn so với việc cấm hoàn toàn phép thuật, nhưng vẫn mang lại những thách thức thú vị cho DM. Vấn đề lớn nhất mà DM phải đối mặt là làm thế nào để thưởng loot cho người chơi một cách ý nghĩa.
Hiển nhiên, bạn vẫn có thể ban thưởng cho họ những vũ khí thông thường mạnh mẽ hoặc những vật phẩm phi ma thuật giá trị. Tuy nhiên, khi không có magic items, bạn có thể cần phải làm cho giá trị của vàng trở nên hấp dẫn hơn. Có lẽ thế giới mà các nhân vật sinh sống có chi phí sinh hoạt cực kỳ đắt đỏ, buộc họ phải liên tục tìm kiếm và tích lũy vàng để tồn tại và phát triển. Quy tắc này thúc đẩy sự sáng tạo của người chơi trong việc sử dụng các tài nguyên phi ma thuật và tập trung vào sự phát triển kỹ năng của bản thân hơn là phụ thuộc vào sức mạnh từ vật phẩm.
Các nhà thám hiểm bị mắc kẹt trong không gian ngoại chiều của Shard Solitaire cùng Zorhanna Adulare trong D&D.
Chỉ Caster Được Phép: Thế Giới Ngập Tràn Phép Thuật
Ở thái cực hoàn toàn đối lập, bạn cũng có thể tạo ra một bối cảnh chiến dịch mà trong đó chỉ người dùng phép thuật (casters) được phép tồn tại. Có lẽ thế giới nơi người chơi đang sống ngập tràn ma thuật đến mức mọi cư dân đều biết cách thi triển ít nhất một phép thuật nào đó.
Biến thể luật này chắc chắn ít nghiêm ngặt hơn quy tắc “không phép thuật”. Điều này là do hầu hết mọi lớp nhân vật trong D&D đều có ít nhất một subclass có khả năng thi triển phép. Nếu bạn có một người chơi kiên quyết không muốn chơi một lớp nhân vật dùng phép, bạn có thể yêu cầu họ nhận Magic Initiate feat để có được một số khả năng ma thuật. Mặc dù điều này không hoàn toàn theo đúng tinh thần của quy tắc tổng thể, nhưng nó vẫn đảm bảo mọi người đều có yếu tố ma thuật riêng. Quy tắc này mở ra những kịch bản kể chuyện độc đáo, nơi sự phụ thuộc vào ma thuật là nền tảng của xã hội và giải quyết vấn đề.
Một hội phù thủy trong lốt ba phụ nữ yêu tinh xinh đẹp với màu sắc đỏ, xanh lá và xanh dương trong D&D.
Mất Cấp Độ Thay Vì Chết: Khi Thất Bại Thật Sự Đau Đớn
Tại sao không biến quá trình lên cấp thành một thang đo luôn biến động trong chiến dịch của bạn? Nếu muốn, bạn thậm chí có thể thay thế cơ chế cái chết bằng việc mất cấp độ. Hãy nghĩ xem tác động sẽ lớn đến mức nào khi một nhân vật mất đi một cấp độ nếu họ gục ngã trong trận chiến.
Điểm mấu chốt ở đây là đây là một thay đổi mà bạn tuyệt đối không nên áp dụng một cách bất ngờ cho nhóm chơi của mình. Nhiều người chơi không thích ý tưởng mất đi tiến độ, dù là trong video game hay tabletop. Vì vậy, hãy thảo luận và nhận được sự đồng thuận từ trước. Tuy nhiên, nếu tất cả mọi người đều đồng ý, hình thức trừng phạt này có thể tạo ra cảm giác thử thách và phấn khích tột độ, khiến mỗi quyết định và mỗi cuộc đối đầu đều trở nên cực kỳ quan trọng và đầy rủi ro. Nó cũng khuyến khích sự cẩn trọng và chiến thuật hơn trong mỗi cuộc phiêu lưu.
Một nhân vật người chơi khám phá hầm ngục đầy quái vật trong D&D.
Không Hồi Phục Ma Thuật: Chiến Dịch Sinh Tồn Khốc Liệt Kiểu Resident Evil
Quy tắc tiếp theo này chắc chắn sẽ cấm sử dụng các lớp nhân vật như Cleric hoặc Paladin để hồi phục bằng phép thuật. Tuy nhiên, nếu nhóm chơi của bạn chấp nhận điều này, việc chỉ cho phép hồi phục từ nghỉ dài (long rests), bình thuốc (potions) hoặc các vật phẩm hồi phục khác có thể tạo ra một chiến dịch cực kỳ gai góc và thực tế.
Hãy hình dung quy tắc này như phong cách của tựa game Resident Evil: việc hồi phục là cực kỳ khan hiếm trong thế giới, và bạn không thể mong đợi một Cleric sẽ đến giải cứu bạn trong trận chiến cứ sau vài giây. Nếu muốn sống sót, bạn sẽ phải sử dụng tài nguyên của mình một cách cực kỳ tiết kiệm và đảm bảo tích trữ đủ lượng bình thuốc trước khi đối mặt với những kẻ phản diện nguy hiểm. Điều này đặt nặng gánh nặng lên việc quản lý tài nguyên và kế hoạch chiến thuật, biến mỗi điểm HP trở nên quý giá.
Hai nhà thám hiểm thoát khỏi cây cầu đang đổ sập trong D&D.
Không Hồi Sinh: Cái Chết Là Vĩnh Viễn Và Có Trọng Lượng
Đây là một quy tắc mà nhiều DM lựa chọn áp dụng trong các chiến dịch của họ, đơn thuần vì đôi khi các quy tắc hồi sinh của D&D có thể khá rườm rà hoặc làm giảm đi trọng lượng của cái chết. Nếu bạn chọn đi theo hướng này, hãy đảm bảo thông báo rõ ràng cho người chơi trước khi bắt đầu chiến dịch để không ai bị bất ngờ.
Việc làm rõ ngay từ đầu rằng không có hồi sinh trong trò chơi này, và cái chết là vĩnh viễn, có thể tạo thêm một cảm giác căng thẳng và “stakes” lớn hơn cho toàn bộ chiến dịch. Đây cũng là một cách tuyệt vời để kiềm chế những người chơi liều lĩnh thích chơi theo kiểu “chế độ hỗn loạn”. Nếu cái chết là vĩnh viễn, nó buộc người chơi phải suy nghĩ cẩn thận hơn về mọi hành động và quyết định của mình, tăng cường tính chiến thuật và sự gắn kết với nhân vật.
Một Druid trong áo choàng xanh đang thi triển Lesser Restoration lên một chiến binh ngã xuống trong Dungeons & Dragons.
Thực Phẩm Khan Hiếm: Thử Thách Quản Lý Tài Nguyên Trong Thế Giới Hậu Tận Thế
Đây là một quy tắc tuyệt vời để thêm vào chiến dịch của bạn nếu người chơi thích tập trung vào yếu tố sinh tồn, hoặc nếu bạn muốn điều hành một chiến dịch theo chủ đề hậu tận thế. Với quy tắc này, người chơi sẽ phải chấp nhận rằng thực phẩm là khan hiếm, và họ cần theo dõi cẩn thận khẩu phần ăn của mình từ buổi chơi này sang buổi chơi khác, thậm chí phải tìm kiếm thức ăn nếu dự trữ cạn kiệt.
Sau đó, bạn có thể áp dụng các luật kiệt sức (exhaustion rules) hoặc các quy tắc tự chế của riêng mình để theo dõi mức độ ảnh hưởng của tình trạng đói kém đối với người chơi khi họ tiến bộ. Việc thêm những yếu tố “stakes” như vậy có thể mang lại cảm giác cực kỳ bổ ích cho cả người chơi và DM. Nó không chỉ tăng cường độ khó mà còn làm sâu sắc thêm trải nghiệm nhập vai, buộc người chơi phải đối mặt với những lựa chọn sinh tồn khắc nghiệt.
Hai nhà thám hiểm đối thoại với một Owlbear trong D&D.
Nghỉ Dài Hồi Phục Kém Hơn: Khi Sự Mệt Mỏi Thật Sự Ám Ảnh
Đây là một quy tắc có phần khắc nghiệt khác, có lẽ phù hợp nhất cho những người chơi có kỹ năng cao. Một biến thể phổ biến của quy tắc này là giảm lượng hồi phục nhận được từ nghỉ dài nếu việc nghỉ ngơi của người chơi bị gián đoạn. Nhiều DM sử dụng quy tắc này theo mặc định.
Tuy nhiên, bạn có thể đẩy xa hơn bằng cách giải thích cho người chơi rằng, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vết thương, việc hồi phục trong một nghỉ dài có thể ít hiệu quả hơn. Bạn cũng có thể giảm số lượng spell slots được phục hồi trong nghỉ dài nếu muốn. Quan trọng nhất, hãy đảm bảo cân bằng các cuộc chạm trán của bạn một cách hợp lý nếu bạn áp dụng quy tắc này, để không đẩy người chơi vào tình thế quá khó khăn mà không có cơ hội. Quy tắc này tăng cường tính chiến thuật trong quản lý tài nguyên và thời gian.
Quán rượu Dragonlance trong D&D với ánh sáng ấm áp và không khí tấp nập.
Lên Cấp Có Chi Phí: Đánh Đổi Sức Mạnh Bằng Vàng Bạc Hoặc Vật Phẩm
Cuối cùng, ở một khía cạnh khác của quá trình lên cấp, bạn cũng có thể yêu cầu người chơi phải chi trả tài nguyên để lên cấp. Rõ ràng, nếu bạn đang sử dụng hệ thống dựa trên XP, bạn đã phần nào làm điều này rồi. Tuy nhiên, có một số điều chỉnh bạn có thể thực hiện để hệ thống này trở nên năng động hơn.
Ví dụ, tại sao không để việc lên cấp tốn vàng thay vì XP? Bằng cách đó, người chơi phải lựa chọn giữa các vật phẩm ma thuật giá trị mà họ muốn mua hoặc các khả năng mới mạnh mẽ. Hoặc, bạn có thể quy định việc lên cấp yêu cầu tiêu hao một vật phẩm ma thuật, biến vật phẩm đó thành “vật hiến tế” để đạt được cấp độ mới. Điều này tạo ra một tầng lớp lựa chọn chiến lược mới, buộc người chơi phải cân nhắc kỹ lưỡng giữa việc tăng cường sức mạnh hiện tại và đầu tư vào sự phát triển lâu dài của nhân vật.
Hai sinh viên Strixhaven hẹn hò lãng mạn vào lúc hoàng hôn trong D&D.
Việc thay đổi các quy tắc cốt lõi của Dungeons & Dragons không chỉ là một phương pháp để chống lại sự nhàm chán mà còn là một công cụ mạnh mẽ để tái định hình toàn bộ trải nghiệm chơi game. Mỗi biến thể luật được đề cập ở trên đều mang đến những thách thức và cơ hội kể chuyện riêng biệt, từ việc buộc người chơi phải tư duy chiến thuật mà không có phép thuật, quản lý tài nguyên một cách cực đoan, cho đến việc đối mặt với cái chết vĩnh viễn hoặc sự tiến bộ khó khăn. Điều quan trọng nhất là sự minh bạch và đồng thuận từ phía người chơi trước khi áp dụng bất kỳ thay đổi nào.
Là một DM, việc thử nghiệm những quy tắc “homebrew” này không chỉ giúp bạn làm mới chiến dịch mà còn khuyến khích sự sáng tạo, thích ứng từ nhóm chơi. Hãy nhớ rằng mục tiêu cuối cùng là tạo ra một trải nghiệm D&D độc đáo, đáng nhớ và đầy thử thách, nơi mỗi quyết định đều có trọng lượng và mỗi chiến thắng đều trở nên ý nghĩa hơn. Đừng ngần ngại thảo luận với nhóm của bạn, chọn ra biến thể phù hợp nhất với phong cách chơi của họ, và chuẩn bị cho một cuộc phiêu lưu mà bạn chưa từng trải nghiệm trước đây. Hãy thử áp dụng một trong những quy tắc này vào chiến dịch D&D sắp tới của bạn và chia sẻ kết quả với cộng đồng game thủ trên tapchigame.net nhé!
